Al 15 jaar ben ik IC verpleegkundige en werk ik op een afdeling waar leven en dood hand in hand gaan met elkaar. De IC waar de ethiek en de symboliek van het leven altijd onder een vergrootglas ligt en alle mensen die daar terecht komen in een wereld belanden waar ze ver van weg hadden willen blijven. Een wereld tussen hoop en vrees, van mogelijkheden en onmogelijkheden. Een aparte wereld binnen het ziekenhuis waar de meeste mensen geen zicht op hebben als je er niet hoeft te zijn. De hoge mate van techniek en de mogelijkheden om er voor te zorgen dat de mensen op het kwetsbaarste moment in hun leven, hulp is om ze daar doorheen te krijgen. Deze wereld is opeens het middelpunt van een strijd geworden waar het nooit in terecht had mogen komen. Al jaren wordt er aandacht gevraagd voor deze zorg maar bleef het stil vanuit de politiek. Muisstil. Tot er opeens vorig jaar maart iets veranderde. Mensen werden acuut ziek en hadden acuut met vele mensen tegelijk, zorg nodig waarbij een kleine groep zo ernstig in de problemen kwam dat zij op de IC terechtkwamen.
Opeens was alle aandacht daar. Opeens ligt de IC onder het vergrootglas van de hele wereld. Opeens is keihard zichtbaar geworden hoe kwetsbaar we zijn en dat gezondheid een groot goed is. Ons grootste goed is! Opeens ziet iedereen in de wereld hoe de IC er uit ziet en wat voor ernstig zieke mensen daar liggen. Dat is niks nieuws, dat hoort bij de IC! Opeens wordt iedereen geconfronteerd met zijn sterfelijkheid. Is het leven niet maakbaar? Kan de dokter niet alles oplossen? Wat is mijn aandeel als mens hierin? Wat maakt dat wij denken dat wij alles kunnen beïnvloeden? Kunnen wij echt de natuur te slim af zijn en zijn we zo ver van de natuur verwijdert geraakt dat we denken dat we daar invloed op hebben? Wat als we nu opeens zien hoe kwetsbaar we zijn. Wat als we nu opeens voelen dat WIJ moeten zorgen voor onszelf. Dat wij moeten zorgen voor dat magische lichaam wat we hebben gekregen. Ons lichaam wat altijd oh zo hard werkt om al onze fouten op te lossen maar soms zo ver uit balans raakt dat dit niet meer lukt. Dan raken we ziek en soms zo ziek, dat we hulp nodig hebben. Wat nu, als wij soms even vergeten dat dat ons grootste goed is en dat we lief moeten zijn voor ons lichaam. Dat wij als eerste voor onszelf moeten zorgen. We niemand verantwoordelijk kunnen maken voor hoe wij met ons lichaam omgaan. De enige die dat is, ben je zelf en alleen jij kan beslissen wat goed voor jou is. Jij hebt de keuze om dat te doen, voor jezelf en niet voor een ander. Die keuzevrijheid daarbij is essentieel en mag nooit verdwijnen.
Steeds meer merk en zie ik dat daar onze kracht in zit en dat we ons zullen moeten gaan beraden over onze gezondheid. Mag je van een ander iets vragen wat mogelijk voor een ander schadelijk is omdat jij bang bent om ziek te worden? Mag je van een ander een behandeling vragen die experimenteel is en waarvan we nog niet weten wat het op de lange termijn doet? Wat dan als die ander daar niet toe is staat is om welke reden dan ook, gaan we elkaar dan de schuld geven van ziekte? Is dat de wereld waar we in willen leven of moeten we weer terug naar ons zelf en ons afvragen waar het om gaat in het leven. Hoe voorkom ik om zo kwetsbaar te worden dat ik op de IC terecht kom? Als IC verpleegkundige zal ik je daar helpen om er doorheen te komen, maar hebben we niet de verantwoordelijkheid naar onszelf om ons uiterste best te doen het niet zo ver te laten komen? Iedereen heeft even veel recht op zorg en elke persoon doet er toe. Zonder oordeel, zonder vragen maar met een open blik en realistisch perspectief. Laten we met elkaar weer terug gaan naar de basis waar het om zou moeten gaan: gezondheid in de breedste zin van het woord. Niet alleen de fysieke gezondheid maar ook de mentale en economische gezondheid. Als een van deze pijlers niet goed is, raakt ons lichaam verstoord en worden we ziek.
Wat is kwaliteit van leven voor jou, praat hier met elkaar over, ook met je eigen huisarts. Maak dit bespreekbaar. Laten we ons daar op focussen in plaats van alleen maar te focussen op ziekte en angst voor ziekte. Het leven is mooi zoals het is en mensen zijn mooi. Ik kan en wil nooit bang zijn voor mensen en zal dit ook niet zijn. Dat is een keuze die je kan maken. Een uitspraak die ik steeds vaker gebruik: Angst voorkomt niet dat je sterf, angst voorkomt dat je leeft!

Marije-IC verpleegkundige