Al meer dan 35 jaar werk ik in ‘de zorg’, voornamelijk met mensen met een verstandelijke beperking en sinds juni 2021 als woonbegeleider bij een stichting voor mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel. Op onze locatie zijn meer dan 20 woningen waar mensen wonen die meer of minder hulp/zorg van mij en mijn collega’s nodig hebben.

Een aantal weken geleden was er één bewoner ziek (corona) en een paar collega’s waren positief getest. Dit leidde tot paniek bij het management waardoor zij vonden dat alle bewoners en alle collega’s zich zouden moeten laten testen. De uitkomst van die testen was dat er tientallen ‘positieven’ waren maar behalve die ene bewoner, geen enkele persoon zich ziek voelde.

In eerste instantie was het een ‘vraag’ of we ons wilden laten testen. Ik zei: ‘Nee dat doe ik niet, ik vind dat onzin, ik voel me kerngezond en wil voor alle gemoedsrust van iedereen wel een zelftest doen, maar ga geen PCR test doen.’ Deze test is invasief, geeft uiteindelijk niks aan en er wordt mee gerommeld. Een PCR test is volgens de maker ervan ook niet geschikt voor diagnosestelling en biedt dus schijnveiligheid!
Ik had er overigens over kunnen liegen zoals andere collega’s deden, maar dat kon en wilde ik niet. Het was gewoon tijd om uit te spreken waar ik voor sta!

Mijn ‘nee’ werd me niet in dank afgenomen want de vraag bleek een bevel. Ik kreeg eerst nog een telefoontje en later een brief waarin stond dat ik ‘alleen weer welkom was op de werkvloer als ik een negatieve PCR test kon laten zien’. Mijn ingeplande werkuren werden van het rooster afgehaald en er kwam zelfs een loonstop.

Via Telegram ben ik op zoek gegaan naar hulp van een jurist en die heb ik gevonden. Zij heeft vanaf dat moment alle contacten onderhouden met mijn werkgever. In de gesprekken en brieven die daarna zijn uitgewisseld, zijn de wederzijdse standpunten besproken. Ik schrok daarbij van de mededeling van de P&O adviseur dat hij zich afvroeg waarom ik voor dit beroep had gekozen in deze tijd: ‘ik had toch kunnen weten dat er ‘regels’ en ‘maatregelen’ waren rondom corona…’

Door de sterk uiteenlopende visie op de coronamaatregelen zag het er niet echt gunstig voor mij uit. Maar hoewel ik altijd een ‘braaf’ en volgens anderen vaak ‘te lief’ persoon ben, kòn ik dit keer niet anders dan heel standvastig blijven weigeren omdat ik anders mezelf zou verloochenen. Ik had voor mezelf geen andere keuze: een invasieve PCR test ondergaan voor mijn werk zou ik NOOIT doen! Het daadwerkelijk kiezen waar ik diep van binnen voor stond, gaf me heel veel kracht, ook toen ik nog niet wist hoe het af zou lopen.

Toen de quarantainetijd weer voorbij was op mijn werk, had ik in principe ook weer aan het werk gekund maar dat liet mijn werkgever toch nog niet toe. Na een mailwisseling tussen mijn jurist en mijn werkgever over juridische zaken werd de loonstop teruggedraaid; daar was juridisch geen geldige reden voor volgens mijn jurist.

Mijn werkgever gaf daarna aan dat ze éérst met mij in gesprek wilden over de toekomst en dat ik pas daarna weer aan het werk zou mogen. Mijn jurist heeft dat omgedraaid: éérst weer aan het werk omwille van rust op de werkvloer (collega’s gingen namelijk vaker vragen stellen over waar ik was, wat heel begrijpelijk is, en dat geeft onrust in het team) en pas daarna een gesprek over: hoe nu verder als bewoners of collega’s in de toekomst positief getest worden.

En zo is het ook gegaan: ik ben weer gaan werken en pas later werd een online gesprek georganiseerd met 5 mensen: mijn leidinggevende, de HR medewerker van mijn werkgever, hun advocaat, mijn jurist en ik. In dit gesprek werd onderzocht hoe we in de toekomst met situaties als deze zouden omgaan om te voorkomen dat we steeds in hetzelfde conflict terechtkomen. Mijn jurist stelde een aantal vragen om helder te krijgen waar de grenzen en mogelijkheden liggen binnen het juridische speelveld. Haar vragen waren bijvoorbeeld wat het bedrijf precies verstond onder ‘een uitbraak’ (om te weten wanneer er getest zou moeten worden), wat er bedoeld wordt met ‘testen’ (dus waar staat dat dit persé een PCR moet zijn en waarop baseert de werkgever dat? Waarom mag het niet een zelftest, speekseltest of bloedtest zijn, zodat ook rekening gehouden kan worden met mijn wensen en belangen als werknemer). Er werd veel gesproken over goed werkgeverschap en goed werknemer schap en ik heb toen gezegd dat bij die belangenafweging dan toch ook rekening gehouden moet worden met mijn gezondheid en mijn rechten. Ook hebben we besproken dat als er in de toekomst toch weer lastige situaties ontstaan, dat we dan eerst in gesprek gaan voordat de werkgever meteen een loonstop doorvoert en uren inhoudt van mijn rooster.

Mijn jurist had mij gevraagd om vóór het gesprek na te denken over wat ik zou willen in de toekomst, zodat er in het gesprek ook een concreet voorstel gedaan kon worden als oplossing. Voor mij was het belangrijk dat ik mijn ingehouden uren terug zou krijgen en dat de loonstop zou worden teruggedraaid. Mijn uren waren immers van het rooster gehaald zonder overleg met mij en zonder eerst met mij in gesprek te zijn gegaan.
Wat het testen betreft, voelde ik wel dat ik hier een beweging in moest maken. Ik blijf het oneens met het nut van testen en ik wil nog steeds echt geen PCR-test laten doen. In het nadenken over mijn grens, voelde ik dat ik wel wilde voorstellen om een zelftest of speekseltest te doen in gevallen van uitbraken (dus niet zomaar elke week als preventiemaatregel). Ik werk nou eenmaal met kwetsbare mensen. Soms moet je uit verschillende ‘kwaden’ het minst ‘kwade’ kiezen. Dit heeft ook te maken met wat er van beide kanten verwacht mag worden (goed werkgeverschap en goed werknemer schap).

Mijn werkgever is akkoord gegaan met mijn voorstel: ik krijg al mijn uren terug, het rooster wordt weer ingevuld zoals het was (had ik gelukkig foto’s van gemaakt) en bij een volgende eventuele ‘uitbraak’ mag ik een speekseltest of bloedtest laten doen op kosten van mijn werkgever.

De hele situatie is dus ten goede gekeerd, mede dankzij mijn jurist en ik heb ervaren hoe het is om in mijn eigen kracht te staan. Dat voelde ik al vóór de goede uitkomst. Ik kan dat iedereen aanbevelen: houd je rug recht voor waar je diep in jezelf in gelooft en voor staat; je komt er altijd beter en sterker uit!

‘Jenny’, woonbegeleider